گیربکس دوبل کلاچ یا DTC از جدیدترین سیستمهای انتقال قدرت در خودروهای مدرن است. این سیستم عملکرد سریع داشته و راندمان آنها نیز به قدری بالاست که مصرف سوخت خودرو را به طرز چشمگیری کاهش میدهد.
گیربکسهای دوکلاچه از فناورییهای روز خودروسازی جهان در سیستم انتقال قدرت محسوب میگردد اما نقش گیربکسها در گذشته تنها بعنوان تغییر در گشتاور ارسالی از موتور محدود میگردید و به مرور زمان با پیش رفت فناوری بر تعداد و انوع گیربکسها افزوده شده تا امروز شاهد باشیم خودروهای گوناگون با توجه به کاربردشان به مدلهای مختلف جعبه دندهها مجهز شدهاند.
ﺳﯿﺴــﺘﻢ اﻧﺘﻘــﺎل ﻗــﺪرت از ﻧﻈــﺮ ﻧــﻮع ﺗﻌــﻮﯾﺾ دﻧــﺪه ﺑــﻪ دو دﺳــﺘﻪ گیربکس دستی و گیربکس اﺗﻮﻣﺎﺗﯿــﮏ ﺗﻘﺴــﯿﻢﺑﻨــﺪي ﻣــﯽﺷــﻮﻧﺪ. در ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻧﺘﻘﺎل ﻗﺪرت دستی(گیربکس دستی) ، راﻧﻨـﺪه ﺑـﺎ ﻓﺸـﺎر دادن ﭘـﺪال ﮐـﻼچ و ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از دﺳـﺘﻪ دﻧـﺪهی موجود در کنسول مرکزی کابین خودرو، دنده را به صورت دستی تعویض ﻣـﻰﻧﻤﺎﯾــﺪ. در ﺳﯿﺴــﺘﻢ اﻧﺘﻘــﺎل ﻗــﺪرت اﺗﻮﻣﺎﺗﯿــﮏ (گیربکس اتوماتیک یا خودکار)، ﮐــﻪ ﺑــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از ﯾــﮏ ﻣﺒــﺪل ﮔﺸـتاور (ﺑﻪ ﺟــﺎي ﮐــﻼچ) و ﯾــﮏ ﯾــﺎ ﭼﻨــﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ ﭼــﺮخ دﻧــﺪه ﺳــﯿﺎرهاى، ﻫﻤــﻪ ﮐﺎرﻫــﺎى ﺗﻌــﻮﯾﺾ دﻧــﺪه ﺑــﻪ ﺻــﻮرت ﺧﻮدﮐــﺎر اﻧﺠــﺎم ﻣــﯽﮔﯿــﺮد. گیربکسهای اتوماتیک خود به چند دستهی دیگر با فناوریهای مختلف تقسیم میشوند.
اﻣــﺎ ﺳﯿﺴــﺘﻢ دﯾﮕـﺮى ﻣــﺎﺑﯿﻦ اﯾــﻦ دو ﺳﯿﺴــﺘﻢ وﺟــﻮد دارد ﮐــﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒــﻰ از ﺑﻬﺘـﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔــﻰ ﻫــﺎى ﻫــﺮ دو ﺳﯿﺴــﺘﻢ را دارا ﻣــﯽ ﺑﺎﺷــﺪ وآن ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻧﺘﻘﺎل ﻗـﺪرت دو ﮐﻼﭼـﻪ DTC (Dual Clutch) اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺑـﻪ آن، ﺳﯿﺴـﺘﻢ اﻧﺘﻘـﺎل ﻗـﺪرت ﺷـﺒﻪ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿـﮏ، ﺳﯿﺴـﺘﻢ دﺳـﺘﻰ ﺑـﺪون ﮐﻼچ ﯾـﺎ ﺳﯿﺴـﺘﻢ دﺳـﺘﻰ اﻧﺘﻘـﺎل ﻗـﺪرت اﺗﻮﻣﺎﺗﯿـﮏ ﺷـﺪه ﻫـﻢ ﮔﻔﺘـﻪ ﻣـﻰﺷـﻮد. عملکرد این سیستم ترکیبی از نوع دستی و اتوماتیک میباشد.. البته برخلاف دو گیربکس دیگر که عملکرد آنها از نامگذاری مشخص بود، گیربکس دوکلاچه به معنی وجود دو کلاچ پدال زیر پای راننده نیست.
تاریخچه:
گیربکس DCT توسط مهندسی فرانسوی، ادولف گکرس قبل از جنگ جهانی دوم اختراع شد ولی هیچوقت نمونهی کامل اختراعی آن در خودرو استفاده نشد. اولین نمونهی کامل توسط هری وبستر، مهندس بریتانیایی در شرکت اتوموتیو پروداکتس Products) (Automotive روی مدلهایی چون نسل اول فورد فیستا، فورد رنجر و پژو 205 در اوایل دههی۱۹۸۰، سوار شد. پس از این مهندسان پورشه و آئودی نمونههای مخصوص به خود را در خودروهای مسابقهای استفاده کردند. گیربکس دوکلاچهی پورشه موسوم به PDK در مدلهای 956 و 962C نصب شده بود. ﻓــﻮﻟﮑﺲواﮔــﻦ از ﭘﯿﺸــﮕﺎﻣﺎن ﺳﯿﺴــﺘﻢ اﻧﺘﻘــﺎل ﻗــﺪرت دو ﮐﻼﭼــﻪ اﺳــﺖ. ﻓــﻮرد دوﻣــﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿــﺪ ﮐﻨﻨــﺪه ﺳﯿﺴــﺘﻢ ﻫــﺎي اﻧﺘﻘــﺎل ﻗــﺪرت دوﮔﺎﻧــﻪ اﺳــﺖ. اﯾــﻦ ﺷــﺮﮐﺖ ﯾــﮏ ﺳﯿﺴــﺘﻢ دو ﮐﻼﭼــﻪ 6 دﻧــﺪه را ﺗﺤــﺖ ﻋﻨــﻮان ﺳﯿﺴــﺘﻢ ﭘــﺎور ﺷــﯿﻔﺖ (Power shift) در ﺳــﺎل 2005 در ﻧﻤﺎﯾﺸــﮕﺎه ﺑــﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠــﯽ ﻓﺮاﻧﮑﻔــﻮرت ﺑــﻪ ﻧﻤــﺎﯾﺶ ﮔﺬاﺷــﺖ.
ﺑــﺎ اﯾــﻦ وﺟــﻮد ﻣﺤﺼﻮﻻت آﻧﻬﺎ دو ﺳﺎل ﺑﻌـﺪ ﺑـﻪ اوﻟـﯿﻦ ﻧﺴـﻞ ﭘـﺎور ﺷـﯿﻔﺖ ﻫـﺎ ﻣﺠﻬـﺰ ﺷـﺪﻧﺪ. از سال 2013 شرکت ﺳـﺎﺋﯿﮏ ﻣﻮﺗـﻮر در راﺳـﺘﺎي ﭘﯿﺸـﺮﻓﺖ ﺗﮑﻨﻮﻟـﻮژي ﺳﯿﺴـﺘﻢ ﮔﯿــﺮﺑﮑﺲ ﺑـﺮ آن ﺷـﺪ ﺗـﺎ ﺑـﺮ روي ﻣﺤﺼــﻮﻻت ﺧـﻮد از ﮔﯿـﺮﺑﮑﺲﻫـﺎي DCT یا ﺳﯿﺴــﺘﻢ ﮐــﻼچ ﺗــﺮ و ﺧﺸــﮏ اﺳــﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾــﺪ و در ﺣــﺎل ﺣﺎﺿــﺮﺑــﺮ روي دو ﻣﺤﺼــﻮل ﻣﻮﺟــﻮد در ﺑــﺎزار اﯾــﺮان MG GSو MG6NEW از اﯾــﻦ ﺳﯿﺴــﺘﻢ اﺳــﺘﻔﺎده ﺷــﺪه اﺳــﺖ ﮐــﻪ در ﺗﮑﻨﻮﻟــﻮژي ﺳــﺎﺧﺖ و ﻃﺮاﺣــﯽ اﯾــﻦ ﻣــﺪل ﮔﯿﺮﺑﮑﺴـــﻬﺎ از ﺷـــﺮﮐﺖ ﻓـــﻮﻟﮑﺲ واﮔـــﻦ ﺧﺮﯾـــﺪاري ﺷـــﺪه اﺳـــﺖ ﻧـــﺎم دﯾﮕـــﺮ اﯾـــﻦ ﻣـــﺪل ﮔﯿـــﺮﺑﮑﺲ TST (Transmission Sport Tiptronic 6speed) ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ که در خودروMG GS مجهز به یک PTU میباشد ﮐﻪ ﮐﺎر اﻧﺘﻘـﺎل ﻧﯿـﺮو را ﺑـﺎ دﯾﻔﺮاﻧﺴـﯿﻞ ﻋﻘـﺐ اﻧﺠـﺎم میدهد. ﺳﯿﺴـﺘﻢ ﮐـﻼچ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﺪه در اﯾـﻦ دو ﻣﺪل ﺧﻮدرو از نوع WET Klatch میباشد.
تا بهامروز، فولکس واگن و فورد بزرگترین خودروسازانی بودهاند که از گیربکس DCT در محصولات خود استفاده کردهاند.